Türkiye’de Yaşam

Günlük Yaşam

Türkiye, sadece coğrafi konum bakımından değil, kültürel, toplumsal ve politik açılardan da Asya ve Avrupa arasında bir köprü rolündedir. Ülkenin Anadolu (Asya) ve Trakya’ya (Avrupa) yayılmış olan topraklarında, bu eşsiz konumdan ötürü, tarih boyunca birçok büyük medeniyet yükselmiş ve bu medeniyetler, kültürel ve etnik zenginliğin ve farklılıkların yuvası olmuştur. Türkiye’de pek çok şey Doğu ile Batı’nın, geleneksel ile modernin, eski ile yeninin bir karışımını barındırır. Nüfusu ne kadar az olursa olsun Türkiye’nin en küçük kentini bile gezdiğinizde bunu yansıtan kültürel öğelerin, geleneklerin, inançların, farklı dillerin veya lehçelerin yaşadığını fark edeceksiniz.

Tarihte iz bırakmış pek çok topluluk ve imparatorluğa ev sahipliği yapan ve göç ve ticaret yolları üzerinde yer alan Türkiye topraklarında günümüzde de birçok dini, etnik ve kültürel kökenden insan yaşar. Belki de bu çeşitliliğin bir sonucu olarak Türkiye’de insanlar uyumlu, samimi, misafirperver ve yardımseverdir.

Samimi İnsan İlişkileri

Türkiye’de yabancılara karşı ilgi ve merak yaygındır. Yeni insanlarla iletişim kurmaktan çekinilmez, hatta kısa sürede samimiyet geliştirilebilir. Bulunduğunuz kentin, üniversitenin veya yurdun yeni sakini olarak sizinle de tanışmak ve konuşmak isteyenler olacaktır.

Başka pek çok topluma göre Türkiye’de sözlü iletişimin epey “gürültülü” olduğunu fark edeceksiniz. Bir anda yüksek sesle yorum yapmaya ya da gülmeye başlayan birini gördüğünüzde yadırgamayın. Bu tartışmanın ya da çatışmanın değil, diyaloglarda çabuk heyecanlanan bir tarafın olduğunun göstergesidir. Ayrıca birbiriyle sohbet eden ya da şakalaşanların fiziksel olarak da temas ettiklerini gördüğünüzde yadırgamayın - fiziksel temas etkileşimin sıklıkla bir parçasıdır.

Güçlü Aile ve Arkadaşlık Bağları

İster dayanışma amacıyla ister nezaketen olsun Türk toplumunda yemeklerin, kıyafetlerin, duyguların, sırların paylaşılması yaygındır. İnsanlar pek çok anlamda yalnız olmayı tercih etmezler ve bu anlamda aile ve arkadaşlık ilişkileri hayati öneme sahiptir. Yaşı, cinsiyeti, sosyal konumu ne olursa olsun Türkiye’de herhangi birine sorduğunuzda, semtinden veya okuldan, özellikle de üniversiteden, yakın bir arkadaşa sahip olduğu yanıtını alırsınız.

Arkadaşlar, duyulan yakınlık ve paylaşımın derinliği konusunda bazen aile üyelerinin bile önüne geçerler. Türkçede “arkadaş”tan farklı olarak “dost” kavramının oluşu da buna işaret eder. Türkiye’de eğitim almaya karar verirseniz, sadece iyi bir diploma değil, aynı zamanda güven ve huzur veren, hayat boyu sürecek dostluklar edinebilirsiniz.

Yardımseverlik

Çoğu uluslararası öğrencinin Türkiye ile ilgili ilk izlenimleri arasında insanların yardımsever ve sıcakkanlı olduğu yer alır. Türkiye’de özellikle de yardıma ihtiyaç duyduğunuz bir durumda yabancı dil bilmeyen bir insanla bile iletişim kurmak hiç zor değildir. Karşılaştığınız zor bir durumda çevrenizdekilerden yardım isteyebilirsiniz. Hatta henüz siz istemeden sokakta bir yardım eli size uzanabilir.

Türkiye’de birçok üniversite yeni gelen uluslararası öğrencilerin adaptasyon sürecine destek olmak amacıyla yerel öğrencilerin gönüllü olarak çalıştığı ekipler oluşturmaktadır. Sömestr boyunca arkadaşınız olacak bu gönüllüler size yeni üniversiteniz ve kentinizde yaşam hakkında paha biçilmez ipuçları verecekler, emin olun.

Misafirperverlik

Türk toplumunda aile, arkadaş, komşu ziyaretleri yaygındır. Yakın bir arkadaşınıza, akrabanıza yatılı misafir olarak gidebilirsiniz. Misafir Türk insanı için neredeyse kutsaldır, misafirin ağırlanması ve rahat ettirilmesi için insanlar elinden geleni yaparlar. Geleneksel bir Türk ailesine konuk olduğunuzda, önce ardı arkası kesilmeyen yemek veya atıştırmalıklarla karnınızı doyuracaklar, daha uzun kalmanız için ısrar edecekler ve hatta eğer konaklayacaksanız, rahat ettiğinizden emin olmak için kendi odalarını / yataklarını size vermek isteyeceklerdir.

Türk toplumunda öğrencilere karşı da yaygın bir sempati vardır. Genç bir öğrenci ya da çalışan olarak ailenizden uzak yaşıyorsanız, bir akşam komşunuz kapınızı çalarak size yemek sunmak isteyebilir. Siz de mutfakta tuz bittiğinde yurttaki oda arkadaşınızdan ya da kapı komşunuzdan istemekten çekinmeyin.

Savaş sebebiyle ülkelerinden ayrılmak zorunda kalan milyonlarca mülteciye kapılarını açan Türkiye, Türk misafirperverliğini en iyi şekilde göstermektedir.

Hediye Sunmak

Türkler paylaşmayı ve hediye sunmayı severler. Yenilikler çoğu zaman hediye alıp vererek kutlanır. Örneğin, arkadaşınız yeni bir eve taşındığında ya da bir eve ilk kez konuk olduğunuzda, yeni bir bebek dünyaya geldiğinde hediye verilir. Farklı bir ülkeden gelen bir öğrenci olarak size de hediye sunmak isteyen tanıdıklarınız olacaktır. Sunulan bir hediyeyi ya da konuk olduğunuz evde sunulan ikramı kabul etmemeniz insanları kırabilir.

İkram Geleneği

İkram başka dillere çevrilmesi zor bir kavramdır. İkram, konuğu hoş karşılamanın bir yoludur ve kısa süreli karşılaşma ya da buluşma ortamlarında yapılan bir sunumdur. Hediye gibi ikram da karşılıksız sunulur, fakat kurulan ilişkide bir yakınlığı gerektirmez ve daha küçük çaplıdır. Örneğin, restoranlarda ya da konuk olarak ziyaret ettiğiniz bir kurumda ikramda bulunulur. En yaygın ikramlardan birinin çay olduğunu kısa sürede gözlemleyeceksiniz. Türkler çay içmeyi ve sunmayı çok severler.

Türk toplumunda günlük yaşam, öğünlerin ve uzun yemeklerin etrafında şekillenir. Ev hayatının merkezi mutfaktır. Büyük şehirlerde bile aileler akşam yemeklerini çoğunlukla beraber ve evde yemeyi tercih ederler. Özellikle konukların ağırlandığı yemeklerin ardından masa hemen toplanmaz, uzun uzun sohbet edilir, müzik dinlenip eğlenilir.

Zengin malzemeler ve yoğun bir emekle yapılan yemekleriyle Türk mutfağı dünyaca ünlüdür. Bu eşsiz lezzetleri restoranlarda veya konuk olduğunuz bir evde tadabilirsiniz. Evde yemek pişirmek çok yaygındır. Taze yemeklik malzemeleri manavlardan, süpermarketlerden ya da belli günlerde kurulan pazarlardan alabilirsiniz.

Yemek Kültürü

Dışarıda Yemek

Türkiye’de evde yemek ne kadar yaygınsa da, karnınızı dışarıda doyurmak için de geleneksel yemeklerden basit sandviçlere kadar çok çeşitli ve doyurucu seçeneğiniz vardır. Kırmızı/beyaz et ve deniz ürünleri yemekleri ile vejetaryen alternatifler sunan restoranlar ve kafeler tüm büyük şehirlerde rahatlıkla bulunur.

Restoranlarda sipariş ettiğiniz yemek gelmeden önce birkaç çeşit atıştırmalık ve meze (appetizers) ikram edilir. İkramları da hesaba katarak siparişinize karar verin. Unutmayın: ikramlar ve sürahide servis edilen su ücretsizdir; şişe su ise ücretlidir!

Türk Kahvaltısı

Pek çok kültürden farklı olarak Türk kahvaltısı gerçek bir öğündür ve annelerin tavsiye ettiği üzere atlanmamalıdır! Simit, gözleme, poğaça gibi hamur işleri hızlı bir kahvaltının vazgeçilmezidir. Fakat uzun, keyifli bir hafta sonu kahvaltısında masanın şunlarla donatıldığını gördüğünüzde şaşırmayın: peynir, zeytin, yumurta, domates, salatalık, sucuk, börek, gözleme, reçel, bal ve tabii ki çay.

Öğrenci Dostu Yemekler

İşte size dışarıda yemek için hızlı ve hesaplı seçenekler:

Döner: Şehirdeki birçok kebap restoranının vitrininde dik bir eksene geçirilmiş etlerin döndürülerek pişirildiğini göreceksiniz. İşte bu bir Türkiye spesiyali olan dönerdir. Dönerin öğrenciler için güzel yanı ekmek arası olarak da yenebilmesidir.

Mantı: Farklı ülkelerde benzerleri bulunan mantı, içine kıyma konularak hazırlanan hamur parçacıklarıdır. Genellikle yoğurtla ve salçayla servis edilir.

Çorba: Türkiye’de her şeyin çorbasının yapıldığını göreceksiniz. Çoğu zaman vejetaryen ve bol sulu olan çorbalarda türlü sebzeler ve bakliyatlar kullanılır. Etli türleri de olan çorbalar bir öğrencinin isteyebileceği hafif bir öğle ya da akşam yemeği için idealdir.

Kuru Fasulye & Pilav: Üniversite yemekhanelerinin ve ev yemekleri yapan restoranların menülerinin vazgeçilmezidir. Pilav bulgur ya da pirinçten yapılır ve çoğu zaman sulu yemeklerin yanında servis edilir. Söylenene göre kuru fasulye pilavla beraber yendiğinde besin değeri kat be kat artmaktadır!

Börek, Gözleme, Poğaça: Hamur işleri kahvaltılarda ve ara öğünlerde sizi kurtaracak temel besinlerdir. Üniversite kantinlerinde, pastanelerde ve bazı restoranlarda çok farklı çeşitlerini bulabilirsiniz: sebzeli, etli, peynirli...

Üniversite Yemekhaneleri & Kantinleri

Pek çok üniversitede öğrencilere 2 ya da 3 öğün yemek sunulan bir yemekhane vardır. Tabldot ya da alakart tercih edebileceğiniz yemeklerin fiyatı devlet tarafından sübvanse edildiğinden gayet makuldür. Pek çok üniversitede merkezi yemekhanenin dışında kantin, restoran ve kafelere rastlamak da mümkündür.

Coğrafya

Türkiye’deki toplumsal, ekonomik, kültürel ve siyasal hayatın en büyük belirleyicilerinden biri ülkenin dünya haritasındaki konumudur. Ülke, Asya ve Avrupa anakaralarının buluştuğu noktada yer alır ve bu konumu itibariyle emsalsizdir. Türkiye, Balkanlar, Kafkasya, Ortadoğu ve Akdeniz havzasının kesişiminde yer alır. Bu konumun bir sonucu olarak, örneğin şu ülkelerin hepsine İstanbul’dan 4 saatin altında sürelerde uçmak mümkündür: Finlandiya, Fas, İspanya, Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Rusya, Türkmenistan, İngiltere. Türk Hava Yolları’nın, dünyanın en çok noktasına direkt uçan havayolu şirketi olduğunu da unutmamak gerek!

Avrupa ve Asya’nın Buluşma Noktası

Türkiye, yüz ölçümü bakımından oldukça büyüktür. Öyle ki, tüm Avrupa kıtasında yüzölçümü en büyük ülke Türkiye'dir. Ülkenin doğu ve batı uçları arasındaki mesafe 2000 kilometreden fazladır. Türkiye topraklarının büyük bir bölümü Asya kıtasında yer alır ve bu bölgeye Anadolu/Küçük Asya adı verilir. Avrupa kıtasında yer alan görece küçük bölüme ise Trakya adı verilir. Anadolu ve Trakya toprakları, Çanakkale ve İstanbul boğazlarında birbirine yaklaşır. Bu iki kıta, İstanbul’daki 3 köprü sayesinde kara yolu ile de birbirine bağlanmıştır. İyi bir yüzücü olduğunu düşünüyorsan, Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi tarafından her yıl düzenlenen Kıtalararası Yüzme Yarışına katılıp eşsiz bir deneyim yaşayabilirsin.

Türkiye'nin kuzeyinde Karadeniz, kuzeydoğusunda Gürcistan ve Ermenistan, doğusunda Azerbaycan ve İran, güneydoğusunda Irak ve Suriye, güney ve güneybatısında Akdeniz ve Ege Denizi, kuzeybatısında ise Yunanistan ve Bulgaristan yer alır. Bu açıdan, Türkiye, haritaya bakıldığında da görüleceği üzere, dikdörtgen şeklinde bir yarımada üzerine konuşlanmıştır.

Doğa

Türkiye kuzey, batı ve güneyde denizle çevrili bir yarımadadır. Bununla beraber, Türkiye coğrafyası çoğunlukla dağlıktır ve ortalama 1132 metre rakıma sahiptir. Türkiye coğrafyası aynı zamanda sayısız ırmak ve göl ile bezelidir. Neredeyse bir iç deniz denebilecek büyüklükteki Van Gölü, ülkenin en uzun nehri Kızılırmak ve kadim nehirler Fırat ve Dicle bunların başlıcalarıdır. Her yıl milyonlarca yerli ve yabancı turist, bu doğa harikalarını görmek için Türkiye’ye akın etmektedir.

Mevsimler

Türkiye gerek coğrafi konumu, gerekse kendine özgü coğrafi özelliklerinin bir sonucu olarak farklı iklimlerin görülebildiği bir ülkedir. Üç tarafı denizle çevrili ve yüzölçümünün büyük bölümü engebeli ve dağlık olan ülkede, iç ve kıyı bölgeler arasında ciddi iklim farklılıkları görülür. Batı ve güney kıyı bölgelerinde Akdeniz iklimi hakimdir ve kış aylarında bu bölgelerin aldığı yağış miktarı oldukça azdır. Ancak rakımın yüksek olduğu iç bölgelerde, diğer Akdeniz ülkelerine kıyasla hayli soğuk kış mevsimleri yaşanır.

Aşağıdaki tabloda bazı illerin aylara göre ortalama sıcaklıklarını bulabilirsiniz. Unutmayın, Türkiye’de sıcaklık ölçü birimi olarak santigrat (°C) kullanılıyor. Ayrıca, Türkiye’de üniversitelerde akademik yılın iki dönemden oluşuğunu, sonbahar döneminin çoğunlukla Eylül-Ocak ayları arasında, bahar döneminin ise Şubat-Haziran ayları arasında olduğunu hatırlamanızda fayda var.

Peki, tüm bu sıcaklık değerleri uluslararası bir öğrenci olarak size ne ifade etmeli? Belki her iklim koşuluna uygun kıyafet ve aksesuarlarla dolu kocaman bir bavul. Ama Türkiye’nin özellikle tekstil konusunda dünyanın önde gelen ülkelerinden biri olduğunu ve hesaplı alışveriş seçenekleri sunduğunu unutmamak kaydıyla.

Tüm bu coğrafi ve iklimsel çeşitlilik Türkiye’de tarımsal üretim, sportif aktiviteler, turizm gibi konularda başka ülkelerde kolay kolay görülemeyecek sayısız alternatifin yer almasını sağlar. Türkiye’de geçireceğiniz süre dahilinde, kaliteli bir eğitim almanın yanında, dünyaca ünlü Kleopatra Plajında denize girebilir, dünyanın dört bir tarafından profesyonel dağcıları ağırlayan Niğde Aladağlar Milli Parkı'nda kaya tırmanışı yapabilir, Artvin Çoruh Nehri'nde rafting heyecanı yaşayabilirsiniz!

Ayrıca Türkiye, fındık, kiraz, incir ve kayısı yetiştiriciliğinde dünyada lider, karpuz, Antep fıstığı, ceviz, zeytin, çay gibi ürünlerin yetiştiriciliğinde ise dünyada ilk beş arasındadır. Emin olun, büyük bir süpermarketin meyve-sebze reyonuna uğradığınızda ya da pazara gittiğinizde ürün çeşitliliği ile şaşkınlık yaşayan ilk kişi siz olmayacaksınız.

Türkiye’den Avrupa’nın ve Orta/Yakın Asya’nın pek çok kentine kara ve hava yoluyla rahatlıkla seyahat edebilir, her bütçeye uygun ulaşım seçeneklerinden yararlanabilirsiniz. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir ve Antalya’daki havaalanları bugün dünyadaki pek çok başkente ve büyük şehre bağlantı uçuşları sağlayan birer üs konumundadır.

İstanbul’dan dünyanın çeşitli şehirlerine gerçekleştirilen direkt uçuşlardan bazılarının süreleri aşağıdaki gibidir:

Türkiye'nin kara sınırına sahip olduğu komşuları Yunanistan, Bulgaristan, Gürcistan, İran, Irak ve Suriye ile yolcu bağlantısı sayıları her geçen gün artan otobüs seferleri ile de sağlanmaktadır.

Yurtiçi ulaşım da gelişmiş kara ve havayolu ağlarıyla rahat ve güvenli bir şekilde sağlanır. Devlet tarafından sağlanan ulaşım yollarında ve bazen özel ulaşım firmaları tarafından da öğrencilere indirimli tarife sunulur.

Şehirlerarası en yaygın ulaşım aracı, yiyecek-içecek, internet, TV gibi hizmetlerin sağlandığı lüks/konforlu otobüslerdir. Otobüs seferleri genellikle belli bölgeler içinde çalışan onlarca özel firma tarafından sunulur.

Devlet tarafından desteklenen demiryolu ulaşımı da yaygın, konforlu ve hesaplıdır. Ankara-Konya-Ankara, Konya-Eskişehir-İstanbul(Pendik)-Konya ve Ankara-Eskişehir-İstanbul(Pendik)-Ankara hatlarında yüksek hızlı trenler, diğer hatlarda ise konvansiyonel trenler hizmet vermektedir. Yeni hızlı tren hatları için de çalışmalar devam etmektedir.

Yurtiçi ulaşım sağlayan pek çok ulusal havayolu firması vardır. Yurtiçi uçuşların çoğu İstanbul ve Ankara havaalanları üzerinden gerçekleşir. Türkiye’de 40’dan fazla şehirde, iç hat uçuşlarının gerçekleştiği havaalanları vardır. Yolculuk sürelerine aşağıdaki örnekler verilebilir:

Şehir içi ulaşım imkânları şehirden şehre değişiklik gösterir. Büyükşehirlerde, tüm dünya metropollerinde olduğu gibi yoğun saatlerde trafik sıkışıklığı görülebilmektedir. Ancak günden güne gelişen toplu taşıma sistemleri sayesinde, şehir içi ulaşımdaki imkânlar çeşitlenerek konfor artmaktadır. Örneğin İstanbul’da Asya ve Avrupa yakaları arasında denizyolu, karayolu ve demiryolu ile geçiş yapmak mümkündür. Büyük şehirlerdeki raylı sistem ağı ile şehrin farklı uçları arasında kolaylıkla ulaşım mümkün olmaktadır.

Bazı şehirlerde, yerel belediyelerin işlettiği toplu taşıma imkânlarına ek olarak, şahıslar tarafından işletilen dolmuş ve otobüs gibi alternatif araçlarla da şehir içi ulaşım sağlanır.

Tüm şehirlerde sunulan indirimli ulaşım tarifeleri sayesinde öğrenciler oldukça uygun fiyatlarla okullarına ve katılmak istedikleri diğer etkinliklere ulaşabilirler. Ayrıca, bazı üniversiteler, yerleşkeye ulaşım ya da yerleşke içi ulaşım için ücretli/ücretsiz servis imkânları sunar.

Okulunuzun ve ev/yurdunuzun bulunduğu bölgeye ve mesafeye göre, yürümek ya da bisiklet kullanmak da alternatif ulaşım yolları arasındadır.

Yaşam tarzınız ve tercihlerinize göre değişmekle beraber, Türkiye’de öğrenciler için yaşam oldukça hesaplıdır. Bu sayfada, bir uluslararası öğrencinin temel harcama kalemleriyle ilgili kafanızda oluşacak olası soruların cevaplarını bulabilirsiniz.

Konaklama

Konaklama için ayırmanız gereken aylık bütçe 215 TL ile 2500 TL arasında değişiklik gösterecektir. Devlet yurtları, üniversite yurtları, özel yurtlar ve kiralık apartman dairesi seçeneklerinden her biri değişen maliyetlere sahiptir. Yurtlar için aylık ödeme yapılır ve dolayısıyla yurtta kalmadığınız yaz aylarında ödeme yapmanız gerekmez. Ancak ev kirasını yılın 12 ayı, aylık olarak ödemeniz gerekir.

Yurtlar ve kiralık daireler için ilk girişte belli bir miktar depozito ödenmesi gerekir. Bu miktar, yurdun aylık ödemesine ya da dairenin aylık kirasına göre değişiklik gösterebilir.

Konaklamayla ilgili ayrıntılı bilgiye Konaklama sayfasından ya da gideceğiniz üniversitenin ilgili ofisinden ulaşabilirsiniz.

Sigorta ve Sağlık Harcamaları

Uluslararası öğrenciler için sağlık sigortası özel poliçelerde yıllık 300-800 TL arasında değişmektedir. Bu özel sigortalar, anlaşmalı hastanelerde, poliçede belirtilen limitler dahilinde ücretsiz sağlık hizmeti almanızı sağlar. Poliçenizin İngilizce kopyasını da edinmeniz ve ilgili maddeleri dikkatlice okumanız önemlidir.

Genel Sağlık Sigortası ödemesi ise 2020 itibariyle yıllık 1059 TL’dir. Bu sigorta ile tüm devlet hastanelerinde ücretsiz sağlık hizmeti alabilirsiniz. Özel hastanelerde ise değişen miktarlarda katkı payı ödemeniz gerekecektir.

Günlük Harcamalar

Sinema, tiyatro, müze, toplu ulaşım, bazı kitabevleri ve restoranlarda öğrenci indirimleri sunulur. Türk Hava Yolları’nın da öğrencilere özel cazip indirimler ve kampanyalar sunduğunu hatırlatalım.

Bazı temel ihtiyaçların ortalama fiyatlarını aşağıda incelemeniz mümkündür.